در علم فیزیک برای اندازه گیری کردن هر چیزی از واحدهای مختلفی استفاده می شود. Kva یا کاوا نیز یکی از همین واحدهاست که در صنعت تولید برق مورد استفاده قرار می گیرد. این عبارت خلاصه شده واحد کیلو ولت آمپر است. زمانی که برای تولید برق در مولد با سوال هر kva چند آمپر است مواجه شدید، در پاسخ می توان گفت یک kva (کاوا) معادل 1000 ولت آمپر است. برای محاسبه واحد کاوا نیز می توان مقدار جریان و ولتاژ را در هم ضرب کرد. به عنوان مثال در یک دستگاه با ولتاژ 20 کیلو ولت و جریان 10 آمپر، توان برابر با 200 کاوا (kva) است.
Kva و ژنراتور برق
ژنراتورها یکی از دستگاه های بسیار پرکاربرد و محبوب در صنعت برق هستند که از آن ها در موارد بسیاری می توان استفاده کرد. به عنوان مثال یکی از کاربردهای عمده این دستگاه تولید برق برای نقاط کم جمعیت است. اصولا انتقال برق صنعتی در مناطقی که تعداد خانوار کمی دارند به درستی انجام نمی شود، از این رو بهترین گزینه استفاده از ژنراتورهای برقی است. این دستگاه ها به دستگاه رزرو برق نیز معروف هستند. اما واحد اندازه گیری انرژی مصرفی در این ژنراتورها چیست و مقدار آن را به چه صورتی عنوان می کنند؟ پاسخ این سوال کیلو ولت آمپر است که آن را با علامت اختصاری کاوا یا Kva نمایش می دهند.
از آن جایی که در دنیای فیزیک برای هر انرژی یک واحد خاص در نظر گرفته می شود آگاهی داشتن از واحدهای دقیق اندازه گیری از اهمیت بالایی برخوردار است. یکی از کاربردهای مهم واحد کاوا (Kva) در زمان خرید ژنراتور مشخص می شود. زمانی که می خواهید اقدام به خرید این دستگاه کنید لازم است اطلاعات دقیق و درستی درخصوص واحد اندازه گیری آن داشته باشید. اصولا اطلاعات فنی و میزان برق مصرفی هر ژنراتور را می توان از روی بسته بندی آن بدست آورد. این اطلاعات می توانند به شما کمک کنند تا در خرید خود بهترین دستگاه را انتخاب کنید.
Kva چیست؟
همانطور که در بخش قبل اشاره کردیم، اگر هنگام خرید یک ژنرانور دقت داشته باشید، حتما علائم اختصاری و واحد اندازه گیری این دستگاه به گوشتان خورده است. کاوا Kva که در دانش فیزیک مخفف عبارت کیلو ولت آمپر است را واحد اندازه گیری برق مصرفی در ژنراتورها معرفی کرده اند. هر هزار ولت آمپر را یک کاوا می گویند. فرمول محاسبه کاوا نیز به شرح زیر است.
Kva = جریان (واحد آمپر) × ولتاژ ( واحد کیلو ولت)
به این نکته دقت داشته باشید که ژنراتورها از نظر نوع ساخت و مشخصات فیزیکی تفاوت هایی با یکدیگر دارند و آن ها را می توان در اندازه های مختلفی در بازار مشاهده کرد. این دستگاه ها به طور کل در چند نوع خانگی، سفری و صنعتی تولید می شوند که میزان برق مصرفی در آن ها متفاوت بوده و از این رو واحد کاوا نیز در آن ها متفاوت است. اصولا از ژنراتورهایی که واحد کاوای آن ها در بازه 5 الی 50 کیلو ولت آمپر است برای محیط های کاری و خانه استفاده می شود. ژنراتورهای بزرگ تر که در گستره وسیع تری همچون مصارف صنعتی کاربرد دارند نیز توان و ظرفیتی بیش از 50 کاوا دارند و تا 3 مگاوات هم می رسند.
شاید با خودتان بگویید چرا زمانی که برای مشخص کردن توان از هر دو واحد کیلو وات و کیلو ولت استفاده می شود، می گویند این دو واحد متفاوت از یکدیگرند؟ تفاوت بین آن ها در چیست و آیا اصلا فرقی در کاربرد این عبارات وجود دارد یا نه؟ در این بخش به پاسخ این سوال خواهیم رسید. در ابتدا بایستی به این نکته اشاره کنیم که متاسفانه برخی افراد بر این باورند که کاوا و کیلو وات یک معنی داشته و می توانند به جای یکدیگر به کار روند. اما عبارات گفته شده با هم یکسان نیستند. اصولا کیلو وات توان حقیقی و واقعی در یک سیستم است. این یعنی از مقداری انرژی که وارد دستگاه شده چه مقدار از آن به خروجی موردنظر که قابلیت انجام کار دارد مبدل می شود.
در مقابل، کاوا برای مواردی به کار می رود که می خواهیم توان ظاهری دستگاه را نشان دهیم. شاید با این توضیحات هنوز هم به تفاوت بین کاوا و کیلو وات پی نبرده باشید. اما علت تمایز و تفاوت بین این دو واحد را در ادامه بازتر می کنیم. زمانی که با یک سیستم ایده آل رو به رو هستید، این امکان وجود دارد که توان حقیقی و واقعی دستگاه یعنی کیلو وات با توان ظاهری آن یعنی کاوا برابر و یکسان باشد. اما این موضوع در تمامی دستگاه ها صحت ندارد.
به عنوان مثال در بسیاری از دستگاه های معمولی همانند موتور برق در اکثر اوقات توان ظاهری یعنی کاوا بیشتر از توان حقیقی دستگاه است. دلیل این امر هم آن است که در زمان مصرف انرژی بخشی از توان حقیقی اتلاف شده و به هدر می رود. در صورتی که توان حقیقی دستگاه و انرژی اتلاف شده آن را با یکدیگر جمع کنید به توان ظاهری آن دست پیدا خواهید کرد.
نکته مهم درخصوص محاسبه توان مصرفی
یکی از مهم ترین دلایل برای محاسبه و اندازه گیری توان مصرفی، جهت پیدا کردن عدد درست و در نهایت انتخاب ژنراتور است. بر طبق توضیحات پیشین، ژنراتورها در انواع گوناگونی به بازار عرضه می شوند و هر فردی می بایست بسته به نیاز و کاربری خود اقدام به خرید این دستگاه کند. در صورتی که توان ژنراتور کمتر از انتظار و نیاز شما باشد، کاربری و عملکرد درستی نمی توان از آن انتظار داشت. همچنین در مقابل اگر ژنراتور بزرگ تر از نیازتان خریداری کنید که توان بیشتری دارد، هزینه گزاف داده اید و می بایست برای سوخت و استهلاک دستگاه بیشتر از این نیز هزینه کنید.
بنابراین اطلاع دقیق از اندازه کاوا یا توان دستگاه نکته مهمی است که می تواند راهنمای بسیار خوبی در خرید این دستگاه باشد. البته این مورد را نیز به خاطر داشته باشید که برخی از کارشناسان بر این عقیده هستند که خریداران می بایست در خرید خود ژنراتوری را انتخاب کنند که دیزل دستگاه از نظر توان ظاهری یا کاوا کمی بیشتر از نیاز کاربر باشد. این مقدار می تواند بین 20 الی 35 درصد باشد. به این صورت در زمان نصب کردن دستگاه و در هنگام تامین کردن برق اضطراری به مشکل برخورد نخواهید کرد.
فرمول های تبدیل آمپر سه فاز و کیلووات به کاوا
در قدم اول تبدیل آمپر سه فاز به کاوا را مورد بررسی قرار می دهیم. برای اینکه بتوان یک آمپر سه فاز را به واحد کاوا تبدیل کرد لازم است تا آن را به عدد 1.44 تقسیم کنیم. به مثال زیر دقت کنید.
فرض کنید در یک واحد صنعتی مقدار مصرف انرژی چیزی معادل 400 آمپر است. برای اینکه بتوان این مقدار را به کاوا تبدیل کرد می بایست به روش زیر عمل کنید.
400/1.44 = 277
حال محاسبه و تبدیل کیلووات به کاوا را مورد بررسی قرار می دهیم. در صورتی که مقدار کیلووات را در اختیار داشته باشید برای تبدیل به کاوا می بایست آن را در حالت سه فاز در عدد 1.8 ضرب کنید. به مثال زیر دقت کنید.
فرض کنید مقدار مصرف انرژی در یک پروژه چیزی معادل 154 کیلووات تخمین زده شده است. برای محاسبه این مقدار و تبدیل آن به کاوا به شکل زیر عمل کنید.
154×1.8 =277
سوالات رایج درباره Kva
در این بخش به چند سوال رایج و متداول درخصوص واحد کاوا اشاره می کنیم.
1. کاربرد کاوا در ژنراتور چیست؟
برای اینکه بتوان ظرفیت تولید برق در دستگاهی مثل ژنراتور را به درستی محاسبه کرد از واحد اندازه گیری Kva استفاده می کنند. کاربرد اصلی کاوا در ژنراتور زمانی است که تصمیم به خرید این دستگاه دارید. زمانی که می خواهید این دستگاه را خریداری کنید و یا آن را برای مدتی به اجاره درآورید، بایستی اطلاعات دقیقی از شرایط مصرف انرژی آن داشته باشید. همچنین لازم است بتوانید واحدهای کیلووات و آمپر را به کاوا تبدیل کنید.
2. در دفترچه راهنمای هر ژنراتوری یک کاوا درج شده است. اما چرا در هنگام خرید ژنراتور نباید براساس این مقدار عمل کنیم؟
توانی که در پلاک ژنراتور درج شده است را توان نامی آن می گویند و کارخانجات مقدار آن را در بهترین و ایده آل ترین شرایط تعیین می کنند. از آن جایی که عواملی همچون شرایط آب و هوایی، رطوبت، تغییرات دما، سطح کیفی سوخت، اختلاف و فاصله از سطح دریا همچنین کارکرده بودن ژنراتور می توانند در نحوه کار آن تاثیرگذار باشند، نباید در هنگام خرید به مقدار کاوای درج شده در پلاک بسنده کرد.
نکات مهم در خرید ژنراتور
با توجه به اینکه فاکتور اصلی در خرید ژنراتور توان مصرفی و مقدار کاوای آن است، دقت در هنگام خرید و بررسی دستگاه از اهمیت زیادی برخوردار است. از آن جایی که ژنراتورها جزء دستگاه های محبوب و پرطرفدار در صنعت هستند و می توان از آن ها هم در خانه و هم در سفر استفاده کرد، لازم است برای مشاهده عملکرد درست این دستگاه، آن را حتما از مراکز معتبر تهیه کرد. این مراکز دستگاه را با ضمانت سلامت در اختیار شما قرار می دهند و علاوه بر این اطلاعات ارائه شده در خصوص مشخصات فنی و مقدار مصرف انرژی آن نیز کاملا دقیق و درست است.