موتور ژنراتور برق
موتور ژنراتور برق

موتور ژنراتور برق از کنار هم قرار گرفتن یک ژنراتور و یک موتور تشکیل می شود. این ترکیب، موتور ژنراتور یا Genset نامیده می شود. موتور ژنراتور برق وسیله ای کار آمد است که برق مصرفی خانوار در زمان قطعی برق را تامین می کند و از ایجاد وقفه در کارکرد وسایل و لوازم خانگی، کاری و .... جلوگیری می کند.

در کشورمان ( ایران ) موتور های ژنراتور برق به عنوان یک ابزار کوچک تولید برق که با حداکثر ۱۰ کیلو وات جا افتاده است، که از این حد توان بیشتر را ژنراتور نام‌ گذاری کرده اند.

موتور برق ( ژنراتور) چیست؟

موتور ژنراتور برق، انرژی مکانیکی تولیدی حاصل از سوختن بنزین، گاز و گازوئیل را به انرژی الکتریکی تبدیل می کنند. موتورهای برق به عنوان ژنراتورهای پرتابل هم شناخته می شوند. این موتورها به دو نوع گازی و بنزینی تقسیم بندیمی شوند.

موتور ژنراتور برق چگونه کار می کند؟

اگر بخواهیم به صورت کلی بگوییم، ژنراتور وسیله ای است که انرژی مکانیکی حاصل از یک منبع خارجی را به انرژی الکتریکی تبدیل می کند. ژنراتور، دستگاهی نیست که انرژی الکتریکی را تولید می کند بلکه به کمک نیروی مکانیکی که به آن اعمال می شود، بارهای الکتریکی که در سیم پیچ آن تولید شده را به حرکت در می آورد و به اصطلاح همان برق تولید می شود.

نوع سوخت مصرفی موتور ژنراتور برق

برای عملکرد موتور های ژنراتور برقی از انواع مختلفی از سوخت ها استفاده می شود. برای نمونه، سوخت بنزینی، موتور دیزل ژنراتور برقی( گازوئیل )، پروپان ( در حالت گاز یا مایع )، و یا گاز طبیعی.

به طور عمده غالباً موتورهای کوچک از نوع بنزینی هستند و موتورهای بزرگ از نوع دیزلی (گازوئیلی)، گاز طبیعی یا پروپان. البته بعضی از ژنراتور ها می توانند به صورت دوگانه سوخت مصرف کنند.

اجزای اصلی و اساسی موتور ژنراتور برق شامل اجزای زیر است:

نحوه عملکرد هر یک از اجزای موتور ژنراتور برق

1. آلترنتور

نام دیگر آلترنتور، کلگی است که یکی از ابزارهای اصلی موتور های ژنراتور برقی است که به وسیله نیروی مکانیکی که توسط موتور تامین می شود، برق تولید می کند. این قطعه از مولد برق متحرک و ثابت که در یک باکس قرار دارد، تشکیل می شود. این اجزا به کار برده شده در کنار هم قرار گرفته و با استفاده از نیروی مغناطیسی برق تولید می کند.

2. موتور

در یک ژنراتور برق، موتور، منبع اصلی ایجاد نیروی مکانیکی مورد استفاده است. سایز و انواع موتور در یک موتور ژنراتور برق به حداکثر توان الکتریکی تولیدی در ژنراتور بستگی دارد. در انتخاب سایز موتور، فاکتورها و عوامل زیادی موجود است و تولید کنندگان موتور ژنراتور باید این فاکتورهای اساسی را در اختیار سازندگان ژنراتور قرار دهند.

3. تنظیم کننده ولتاژ

در موتورهای ژنراتور برق این قسمت وظیفه کارآمد و مهمی دارد که شامل تنظیم ولتاژ خروجی ژنراتور است.

4. سیستم سوخت رسانی

5. لوله اتصال مخزن به موتور

لوله ‌ای است که در دو جهت مخزن به موتور، و نیز موتور به مخزن قرار گرفته است و در ژنراتور موتور برقی عضوی کارآمد است.

6. انژکتور

در موتورهای ژنراتور برق، انژکتور ها وظیفه توزیع مناسب و به اندازه سوخت ها را درون سیلندر برعهده دارند.

7. فیلتر آب و ذرات

در بعضی از موتورهای برقی که به صورت پیشرفته سازماندهی شده‌اند، موتورهای برقی پیشرفته جایگذاری شده است که از آسیب دیدگی جلوگیری می کند، برای نمونه از آسیب دیدگی موتور به سبب ورود ذرات به آن جلوگیری می‌کند.

8. لوله تهویه مخزن

در ژنراتور های برق، این قسمت از افزایش فشار یا منقبض شدن مخزن در هنگام سوخت گیری یا مصرف جلوگیری می کند.

9. سیستم خنک کننده موتورهای ژنراتور برق

در موتورهای ژنراتورهای برقی، این بخش بسیار مهم و اساسی است. برای اینکه موتور ژنراتور برق به صورت مداوم در حال کاراست، همین موضوع سبب افزایش دما و گرم شدن آن می‌شود، لذا ضروری و حیاتی است که تهویه مناسبی صورت بگیرد تا از آسیب جلوگیری شود.

در ژنراتور های بزرگ بالای ۲۲۵۰ کیلو وات خنک کردن ژنراتور توسط آب انجام می شود، در بعضی از مواقع از هیدروژن نیز برای خنک کردن موتور استفاده می شود چرا که توانایی آن در جذب گرما بسیار بالا است که این مورد در ژنراتورهای بزرگ با برج خنک کننده کارایی دارد.

اما برای موتور های ژنراتور برق کوچک که در منازل و خانه ها استفاده می شود عمدتاً از نوع هوا خنک استفاده می شود‌. هوا از نظر خنک کنندگی کارایی کمتری دارد و به خوبی هیدروژن و آب نمی‌ تواند موتور برق را خنک کنند، به همین خاطر توصیه می ‌شود بیشتر از ۵ ساعت این موتور ها کار نکنند چون به شدت داغ می کنند و طول عمرشان کم می شود.